Akcja filmu dzieje się w latach międzywojennych. „Bylo nás pět” opowiada o historii znajomości pięciu chłopaków:
- Petr Bajza – ok. 11 lat – główny bohater i narrator opowieści, syn sklepikarza, łobuziak, ale o dużej wyobraźni,
- Čeněk Jirsák – ok. 10 lat – najlepszy przyjaciel Petra, ministrant, ma jednak sporo za uszami,
- Josef Zilvar – ok. 14 lat – najstarszy z całej piątki, syn bezdomnego żebraka i weterana wojennego,
- Antonín Bejval – ok. 12 lat – syn handlarza węglem, skąpy, ale pomysłowy,
- Éda Kemlink – ok. 13 lat – syn urzędnika skarbowego, ma dwie siostry Refaelę i Viktorkę i psa Pajdu, który kradnie kiełbasę ze sklepu rzeźniczego.
Ojciec Petra jest drobnym kupcem, właścicielem sklepu kolonialnego. Petr ma też starszego brata, który nie mieszka już z nimi, ale przyjeżdża na święta. Mama zajmuje się domem, mając do pomocy młodą pokojówkę Kristýnę. Dziewczyna zaprzyjaźnia się z Petrem, a ten z kolei lubi robić jej psikusy, np. podrzucając zdechłą mysz do łóżka. Najlepszym przyjacielem Perta jest jego rówieśnik Čeněk, którego hobby to zbieranie ciekawych grzechów, które następnie zapisuje w dzienniczku, żeby mieć się z czego wyspowiadać. Oprócz Čenka, kumplami Petra są Josef, Antonín i Éda. Chłopcy przeżywają razem wiele zabawnych, a czasami dość ryzykownych przygód. Ich codziennymi zmartwieniami są: jak się dostać do kina bez biletów i jak uniknąć bandy złośliwych chłopaków z sąsiedniego osiedla.
Karel Poláček, a za nim reżyser Karel Smyczek pokazuje nie tylko dzieciństwo piątki kolegów, ale też humorystyczny przekrój społeczeństwa międzywojnia. Przez film przewija się cała galeria postaci – ojcowie bohaterów to drobni sklepikarze i kupcy, rodzice ich kolegów to zarówno szlachcice, jaki i żebracy, nauczyciele z misją, ogarnięty manią kontroli czystości u uczniów dyrektor szkoły, a także niezrównoważony lekarz-hipochondryk. Jest to cała galeria postaci, które układają się w barwną mozaikę mieszkańców małego czeskiego miasteczka lat 20-tych i 30-tych.
Chłopięcy bohaterowie:
Spośród aktorów do 12 roku życia można wyróżnić dwóch:
Adam Novák w roli Petra Bajzy:
Jaroslav Pauer w roli Čenka Jirsáka:
Moja ocena: 8/10 („bardzo dobry”) Na szczególne wyróżnienie zasługuje świetna scenografia i stroje, które dobrze oddają staroświecki klimat całości. Bardzo mi się podobały role młodych aktorów, byli świetnie poprowadzeni przez doświadczonego reżysera Karela Smyczka.
