Król kajdan (Kahlekuningas) 2002

Dwunastoletni Esko zaprzyjaźnia się ze Szwedem z drugiej strony granicy. Razem próbują naśladować wyczyny Houdiniego

Tornio, przy granicy fińsko-szwedzkiej, rok 1976. 12-letni Esko (Miikka Enbuske), chłopiec o bujnej wyobraźni, staje się obiektem prześladowań z powodu swojej „dziwności”. Jako outsider, odtrącony przez rówieśników, nawiązuje przyjaźń z Patrickiem (Emil Lundberg), chłopcem mieszkającym po szwedzkiej stronie granicy.

Esko i Patrick przenoszą się w świat wyobraźni, gdzie ich przyjaźń nabiera niezwykłych kształtów. Chłopcy stają się legendarnym magikiem Houdinim, mistrzem ucieczek, oraz generałem Rommelem, bohaterem wojennym związanym z nieudanym zamachem na Hitlera w 1944 roku. Elementy fantazji w filmie są przedstawione z dużym poczuciem humoru, ale bez uciekania od poważniejszych tematów dorastania, samotności i napięć społecznych. W rzeczywistości ich przyjaźń budzi niechęć otoczenia, szczególnie ze strony siostry Patricka, która ma problem z fińskim pochodzeniem Eska.

W tajemnicy przed bliskimi Esko i Patrick zaczynają kręcić film, co stanowi ich sposób na ucieczkę od codzienności. Jednak życie nie układa się jak w filmie. W domu Esko mierzy się z cichym ciężarem rodzinnych napięć. Ojciec (Heikki Hela), zmagający się z uzależnieniem od alkoholu, stara się być czuły, lecz coraz trudniej mu ukrywać narastający problem. Matka dźwiga codzienność, marząc w skrytości o chwili tylko dla siebie. Dziadek (Sulevi Peltola), niemal stale pogrążony w milczeniu, skrywa nierozliczone wojenne traumy. Buntowniczy brat, zaangażowany w miejscową kapelę rockową, dopełnia tę wybuchową mieszankę. Jego hałaśliwa muzyka staje się zarówno aktem protestu, jak i próbą ucieczki od przygnębiającej atmosfery rodzinnego domu.

Wszystko się zmienia gdy nagle znika matka Eska. To prowadzi do serii nieoczekiwanych zdarzeń, w których granice między wyobraźnią a rzeczywistością zaczynają się zacierać.

Moja ocena: Król kajdan w reżyserii Arto Koskinena to kameralna opowieść o dorastaniu, balansująca między komedią a dramatem, z elementami czarnej komedii. Film oparty jest na subtelnym humorze, który wyróżnia się kontrastami – zarówno w sferze społecznej, jak i osobowościowej. Konflikt między skłóconymi Finami i Szwedami stanowi tło dla dramatycznych wydarzeń, które mają miejsce na granicy dwóch narodów i kultur. Z kolei różnice w charakterach bohaterów – Eska, pełnego wyobraźni, który tworzy własne światy, oraz Patricka, który twardo stąpa po ziemi – tworzą drugą warstwę narracyjną. Dziecięce marzenia przetykane są trudnymi życiowymi problemami dorosłych – uzależnieniem, napięciami rodzinnymi i społeczną izolacją.

Koskinen w swoim filmie błyskotliwie kreśli obraz dorastania. To historia o przyjaźni dwóch chłopców, ale także o dojrzewaniu, które zmusza bohaterów do konfrontacji z rzeczywistością, w której nie ma miejsca jedynie na beztroską zabawę.

Dodaj komentarz